Nowoczesne lampy uliczne LED – czym się charakteryzują?

Lampy uliczne są niezwykle ważnymi elementami infrastruktury. Choć ich ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa i komfortu kierowców i pieszych zwykle nie jest dostrzegane na co dzień, wystarczy krótka awaria systemu, by przekonać się, jak istotne jest oświetlenie dróg, ulic i ciągów pieszych oraz jakie konsekwencje może nieść jego brak. Jakie powinny być lampy uliczne LED? Na jakie parametry zwrócić uwagę podczas zakupu? Jak je rozmieszczać?

Rola nowoczesnych lamp ulicznych

Rola oświetlenia ulicznego jest nie do przecenienia. Przede wszystkim lampy służą poprawie widoczności na drogach, chodnikach i ścieżkach rowerowych. Umożliwiają wcześniejsze dostrzeżenie przeszkody, dzięki czemu ograniczają ryzyko kolizji drogowych. Montaż lamp ulicznych LED jest koniecznością – szczególnie w okolicach przejść dla pieszych. Muszą być to źródła światła, które zapewnią odpowiednią widoczność w każdych warunkach atmosferycznych, także tych trudnych – podczas ulewnego deszczu czy intensywnych opadów śniegu.

Podczas dobierania lamp ulicznych LED należy bardzo dużą wagę przykładać do parametrów emitowanego światła. Musi być ono przyjazne dla wzroku człowieka. Pod tym względem bierze się pod uwagę między innymi takie czynniki jak:

• strumień świetlny lampy;
• odbijanie światła od drogi i innych powierzchni;
• stopień oddawania barw;
• temperatura barwowa;
• stosunek między maksymalnym, średnim a minimalnym strumieniem świetlnym;
• równomierny rozkład światła;
• kąt nachylenia lampy;
• wysokość słupa oświetleniowego.

Wszystkie te kwestie wpływają na to, jak światło emitowane przez uliczne oświetlenie LED będzie odbierane przez użytkowników dróg. Wymienione parametry odgrywają bowiem zasadniczą rolę w określaniu jakości percepcji wzrokowej. Zbyt długie przebywanie w otoczeniu, w którym światło jest uciążliwe dla wzroku, może powodować problemy z koncentracją i zmęczenie, co jest szczególnie niebezpieczne dla kierowców.

Dlatego wybierając lampy uliczne LED, należy zwrócić szczególną uwagę nie tylko na ich funkcjonalność – czyli to, w jakim stopniu oświetlają elementy przestrzeni – ale również na parametry światła dotyczące jego odbioru przez człowieka.

Rozsył światła – symetryczny i asymetryczny

Jedną z kluczowych kwestii podczas projektowania systemów oświetlenia ulicznego jest rozsył światła. Czym on jest i dlaczego należy go uwzględnić?

Lampa uliczna LED w zależności od źródła światła oraz budowy samej oprawy emituje strumień o różnym kącie nachylenia względem powierzchni. Wyróżnia się cztery podstawowe rodzaje rozsyłu:

• wąski strumień światła – to przykładowo 36°, doskonale nadaje się do oświetlenia punktowego;
• szeroki strumień światła – zaczyna się od 120°, taki kąt umożliwia oświetlenie dużej przestrzeni i jest najczęściej wykorzystywany w oświetleniu ulicznym;
• symetryczny strumień światła – dotyczy większości lamp. Strumień emitowany przez źródło światła równomiernie oświetla przestrzeń w obszarze przyjętego kąta świecenia;
• asymetryczny strumień światła – jest niezbędny w przestrzeni o wyjątkowych wymaganiach, dzięki czemu idealnie nadaje się do oświetlenia ulicznego LED. Asymetryczny strumień światła obejmuje niestandardowe obszary przestrzeni.

W nowoczesnym oświetleniu LED wykorzystywanym na ciągach drogowych stosuje się najczęściej asymetryczny strumień światła, ponieważ cechuje się on bardzo pożądanymi parametrami. Przede wszystkim zapewnia dobrą widoczność kierowcom i pieszym, ale to nie wszystko! Zastosowanie takiego rodzaju strumienia pozwala na rzadsze rozmieszczenie latarni przy zachowaniu wystarczającego oświetlenia. Dzięki temu można oszczędzać energię oraz redukować wydatki na zakup i montaż produktów.

Wśród zalet nowoczesnych lamp ulicznych emitujących asymetryczny strumień światła można wskazać:

• możliwość szerszego rozstawu słupów;
• oszczędność energii;
• możliwość oświetlenia najważniejszych elementów i sekcji ulicznych;
• przyjazność dla wzroku kierowców i pieszych.

A zatem lampy uliczne LED ustawione wzdłuż ulic i dróg szybkiego ruchu powinny posiadać wszystkie omówione powyżej cechy. Nie jest to jednak wszystko, na co należy zwrócić uwagę.

Uliczne oświetlenie LED – na jakie zagrożenia zwracać uwagę?

Nowoczesne lampy uliczne są dostępne w wielu różnych wariantach. Można bez trudu kupić produkty o dowolnej mocy i kącie padania światła. Zawsze jednak należy precyzyjnie dobierać je do określonego zastosowania. Przykładowo lampa drogowa o mocy 80 Wnadaje się do oświetlania arterii komunikacyjnych, ulic i terenów przemysłowych. Urządzenia o mniejszej mocy można natomiast montować w parkach i na skwerach.

Wybór nowoczesnego oświetlenia LED jest bardzo szeroki, należy jednak wystrzegać się błędów podczas projektowania systemów. Źle dobrane lampy mogą bowiem powodować różne problemy – na przykład oślepiać mieszkańców budynków znajdujących się w ich pobliżu lub powodować zmęczenie u kierowców.

Do najczęściej wskazywanych zagrożeń związanych z nieprawidłowym dobraniem ulicznych lamp LED można zaliczyć następujące nieprawidłowości:

• zanieczyszczenie światłem – polega ono na rozsyłaniu światła w złym kierunku, czyli np. zamiast oświetlać bezpośrednio powierzchnię drogi, lampa rzuca światło także na teren wokół niej, negatywnie wpływając na faunę i florę, a także zdrowie przechodniów. Problem zanieczyszczenia światłem stanowi też zagrożenie dla pieszych w okolicach pasów. Według wytycznych GDDKiA stosowanie oświetlenia bezpośrednio nad przejściem jest niedozwolone. Należy zachować wymagany stopień kontrastu między ciemną posturą pieszego a jasnym oświetleniem ulicy;
• efekt olśnienia – powoduje szybkie męczenie się wzroku, które może być przyczyną spadku koncentracji i obniżenia zdolności rozpoznawania przedmiotów. Jest szczególnie niebezpieczny dla kierowców;
• migotanie światła – jest to zjawisko niedostrzegalne, jednak także skutkuje szybkim męczeniem się wzroku, rozdrażnieniem i spadkiem ostrości widzenia.

Ryzyko wystąpienia wymienionych zagrożeń zdecydowanie należy minimalizować, ponieważ mogą one skutkować niebezpieczeństwem w ruchu drogowym – zarówno dla pieszych, jak i kierowców. By im zapobiegać, należy wybierać uliczne oświetlenie LED o odpowiednio dobranych parametrach. Takie lampy są powszechnie dostępne w sprzedaży, dlatego nie ma trudności z zakupem właściwych modeli, adekwatnych do miejsca, w których będą zamontowane. Trzeba zwracać uwagę nie tylko na ich moc, ale także pozostałe parametry.

Modernizacja oświetlenia przy użyciu nowoczesnych lamp ulicznych LED

Uliczne oświetlenie LED jest często polecanym typem źródła światła do montażu w ciągach komunikacyjnych. Wymiana opraw wiąże się jednak zwykle ze sporymi kosztami, dlatego wiele osób ma wątpliwości, czy warto się na nią decydować. Jak wyglądają kwestie finansowe związane z modernizacją oświetlenia ulicznego? Na wstępie warto wziąć pod uwagę koszty związane z montażem elementów oświetleniowych, czyli cenę:

• słupa;
• oprawy;
• żarówki;
• przewodów;
• pracy instalatora.

Ostateczny koszt jest uzależniony między innymi od wysokości słupa, mocy znamionowej ulicznej lampy LED, długości okablowania, typu fundamentu, a także odległości od źródła energii elektrycznej potrzebnego do zasilenia źródła światła.

Kolejnym aspektem jest koszt energii zużywanej przez lampę. Wymieniając tradycyjne żarówki na nowoczesne żarówki LED, można wygenerować spore oszczędności. Lampy te pobierają znacznie mniej prądu, a także pozwalają na znacznie bardziej precyzyjny dobór parametrów oświetlenia. Można przy ich użyciu zminimalizować także ilość tak zwanego światła zmarnowanego. Pozwala na to możliwość dokładnego doboru kąta nachylenia oprawy.

Nowoczesne lampy uliczne wykorzystujące technologię LED są więc zdecydowanie godne polecenia. Ważne jest jednak, aby zwracać uwagę na wszystkie parametry i ich właściwy dobór do konkretnego zastosowania.